METAMORFİZMA ve METAMORFİK KAYALAR
Kayalar sıcaklık ve basınç etkisi altında kaldıkları zaman doku ve mineralleri açısından değişikliklere uğrarlar. Kayaların yerkabuğunun çeşitli bölgelerindeki farklı sıcaklık ve basınç koşullarında katı halde iken (ergimeksizin) geçirdikleri bu değişime metamorfizma (biçim değişimi), bu yolla oluşan kayalara da metamorfik kayalar adı verilir. Bir diğer tanımla metamorfik kaya herhangibir kayanın (çökel, magmatik ya da metamorfik) sıcaklık ve/veya basınç etkisi ile değişmesi yolu ile gelişen bir kaya türüdür.
Örneğin bol fosilli bir kireçtaşı belli bir sıcaklık ve basınç altında fosil izleri içermeyen beyaz bir mermere dönüşür. Bu örnekte gerek orijinal kaya gerekse metamorfizma sonucu gelişen kaya kimyasal olarak değişime uğramamıştır ve her ikisi de kalsiyum karbonattan oluşur. Ancak metamorfizma kireçtaşının orijinal dokusunu bozmuş, yerine mermer için tipik olan kristalli bir doku gelişmiştir. İnce taneli bir kırıntılı çökel kaya olan şeyl metamorfizmaya uğradığında bol mika içeren çok iyi yapraklanmalı bir şiste dönüşür. Bu örnekte ise orijinal kayanın dokusu ve mineralojik bileşimi tümüyle değişmiştir.
Metamorfik kayalar kendilerine has dokusal ve mineralojik özelliklere sahiptir. Kayayı oluşturan minerallerin belli yönde dizilmeleri ile oluşan şisti doku, kayaların aşırı sıcaklık sonucunda değişmeleri ile oluşan hornfelsik doku, iri taneli bir metamorfik kaya olan gnayslarda görülen gnaysik doku ya da kayaların mekanik olarak ezilmeleri ile gelişen kataklastik dokular metamorfik kayalara özgü dokulardır. Diğer yandan örneğin disten, andalusit, sillimanit, stavrolit, epidot gibi bazı mineraller metamorfik kayalarda bulunan ve metamorfizma sonucu gelişen minerallerdir. Granat, muskovit, amfibol ve feldspat gibi bazı mineraller ise hem metamorfik hem de magmatik kayalarda bulunurlar. Bir metamorfik kayayı oluşturan sıcaklık ve basıncın miktarına bağlı olarak farklı metamorfizma türleri ve buna bağlı olarak da farklı metamorfik dokular ve mineraller gelişir.